Friesch Dagblad - dec. 2009

> terug

CD bespreking december 2009, Friesch Dagblad

Euwe de Jong en Sybolt de Jong, twee orgelspelende broers, zijn bezig met een geweldig project rond Johann Sebastian Bach. Niet dat Bach nu zo weinig voor orgel heeft geschreven; maar de beide De Jongs zijn bezig dat repertoire toch nog flink uit te breiden. Daarvoor putten ze uit de grote rijkdom van Bachs cantates. Het levert schitterende orgelmuziek op, waarmee ze inmiddels vier cd’s hebben volgespeeld. Voor het nu uitgekomen vierde deel hebben ze het orgel van de Groningse Martinikerk uitgekozen.
De vierde cd in hun reeks is thematisch gerangschikt en heeft een zeer boeiende opbouw. De stukken zijn gekozen uit het repertoire voor Kerst en
nieuwjaar. Voor het adventsgedeelte is uit een viertal cantates geput, met het fraaie adventslied Nun komm, der Heiden Heiland als zwaartepunt. Het openingsdeel uit cantate 61, een statige ouverture met de melodie van dit lied als basis, vormt een prachtige opening.
Ook het deel rond Kerst opent indrukwekkend, met het slotkoraal uit de eerste cantate van het Weinachtsoratorium: Vom Himmel hoch da komm ich her. Dit stuk wordt gevolgd door vijf aria’s, waaronder de aangrijpende sopraanaria Ich wünschte mir den Tod uit cantate 57. Voor Epifanie (Driekoningen) klinken twee versies van het lied Wie schön leuchtet den Morgenstern en drie fragmenten uit Nieuwjaarscantates sluiten de cd af, met het openingskoor Gott, wie dein Name, so ist auch dein Ruhm uit cantate 171, dat ook in de Hohe Messe voorkomt.

De hoes van de cd laat de naam van Bach en het woord cantates in spiegelbeeld zien, en hoewel vierhandige bewerking op zich natuurlijk helemaal niets met spiegelingen te maken heeft, zit daar toch een zekere logica in. Het karakter van Bachs muziek, is wel degelijk zo dat er voortdurend heen en weer gekaatst wordt, en je kunt je voorstellen dat de beide spelers dat tijdens het spelen zo ook ervaren hebben.

Staand spelen
Overigens is het maken van een orgelarrangement van een complex koorwerk zeker geen sine cure.
In zijn mooie toelichting op het programma geeft Euwe de Jong bijvoorbeeld aan dat het met het openingskoor van
Bachs eerste cantate niet wilde lukken — inderdaad een stuk dat ik graag had gehoord in dit programma.
Bij een andere bewerking lukte het net, maar alleen als een van de spelers tijdens het spelen bleef staan!
Een bonus biedt deze cd natuurlijk voor mensen die goed thuis zijn in Bachs cantates. Zij genieten dubbel:
van de fraai uitgevoerde orgelstukken én van de originele stukken die tegelijk in hun hoofd gaan meezingen,
inclusief de vertolkte teksten. Daarmee is dit spiegelspel van De Jong en De Jong tegelijk een dubbelspel.
In de muziekrijke kerstdagen is dit een cd om te koesteren en tussen het kerstliederengeweld een mooie plaats te geven.

Dingeman van Wijnen